TDV 29 Mayıs Hastanesi Kardiyoloji Bölümü Sigara Bırakma Hasta Rehberi

Sayın Hasta !
Size hasta diye sesleniyorum, çünkü artık tüm dünyada sigaranın sağlıklı bir yaşamla bağdaşmayacağı kabul görmektedir. Her ne kadar siz şu anda kendinizi sağlıklı hissetseniz de bu içtiğiniz her sigaranın vücudunuza zarar verdiği gerçeğini gizlemez. Sigara, başta solunum sistemi ve kalp-dolaşım sistemi olmak üzere vücudunuzdaki tüm sistemler üzerine etkilidir.

Sigara içenlerin yaklaşık %25 i sigara nedeniyle yaşamlarının erken bir döneminde ölmektedirler. Yapılan bir araştırmaya göre 1950-1975 yılları arasında 10 milyon kişi sigaraya bağlı hastalıklar nedeniyle ölmüştür. 1975-2000 yılları arasında ise 50 milyon kişinin sigara nedeniyle ölmesi beklenmekteydi.


sigara-birakma

Sizce yaşam bu kadar değersiz mi ?

Sigaranın neden olduğu en önemli hastalık grubu kanserlerdir. Sigara, akciğer kanseri başta olmak üzere soluk borusu, gırtlak, ağız, dil, dudak, yemek borusu, mide, pankreas, mesane, böbrek ve kadınlarda rahim ağzı kanserlerine neden olmaktadır. Tüm kanser ölümlerinin %30 unun, akciğer kanserinden ölümlerin ise %90 ının nedeni sigaradır. Günde 1 paket sigara içen birinde akciğer kanserine yakalanma riski hiç içmeyen birine oranla 20 kat fazladır.

İçtiğiniz her sigara sizi kansere bir adım daha yaklaştırmaktadır !

Solunum sistemi hastalıklarından kronik bronşit ve amfizemin em önemli nedeni sigaradır. Kronik bronşitten ölüm oranı hiç sigara içmeyenlerde 100 000 'de 3 iken, günde 1 paketten fazla sigara içenlerde 100 000 ' de 114 'e çıkmaktadır. Sigara akciğerin doğal savunma sistemini de bozduğu için her türlü her türlü enfeksiyon riskini arttırmaktadır. (Zatürree, bronşit vb.)

Yaşamınızı soluk darlığı içinde oksijene bağımlı, yatağa bağlı halde tamamlamak ister misiniz ?

> Sigara içenlerde koroner kalp hastalıkları ve hipertansiyon daha sık görülür. Sigara içmekle kalp krizi riskiniz 3 kat artmaktadır.
> Sigara içenlerde seks hormonlarının azaldığı ve buna bağlı olarak kısırlık ve iktidarsızlığın arttığı saptanmıştır.
> Gebelerde sigara içilmesi ise düşük riskinin artmasına, erken doğuma, doğum tartısının azalmasına yol açar.

Tüm bunlara karşın sigara içmeyi sürdürmeyi düşünürseniz, sizin seçiminizdir. Ancak sigarayı bırakmayı düşünürseniz biz size her konuda yardıma hazırız. Araştırmalar sigara içenlerin %90'ının sigarayı bırakmak istediklerini fakat bunu başaramadıklarını göstermektedir. Uyandıktan hemen sonra sigara içenler, hastayken sigara içenler, sigaradan uzak duramayanlar, sabahları daha fazla sigara içenlerin ciddi derecede bağımlılığı vardır ve bu kişiler sigarayı bırakmakta zorlanırlar. Sigarayı bırakanların %70'i ilk ayda tekrar kullanmaya başlarlar. Sigarayı bırakmış olanların dörtte birinden azı, ilk girişiminde bunu başarmıştır. Sigarayı kalıcı olarak bırakanların çoğu bunu başarmadan önce 3-4 kez bırakmayı deneyip yeniden başlamışlardır. Güzel haber şu ki, sigarayı bırakmaya çalışıp bırakamamak her şeyin sonu değildir. Neden başarısız kalındığından ders alarak bunu başarıncaya kadar tekrar tekrar gayret etmek gerekir. Araştırmaların verdiği başka iyi bir haberde de sigara içen kişilerin yaklaşık %45'inin sonunda sigarayı bırakabilmesidir. Demek ki en iyisi, sigaraya hiç başlamamak. Eğer başlanmışsa bırakmak mümkün, ama geç kalmamak gerekir.

Sigara bırakma programlarında en sık kullanılan yöntemler nikotin yerine koyma tedavileri (nikotin sakızları, nikotin bantları) Bupropion (Zyban), psikoterapi, hipnoz ve akupunkturdur. Nikotin sakızları ve cilde yapıştırılan bantlar, özellikle fazla sayıda sigara kullanan kişilerin sigarayı bıraktıklarında yaşadıkları ciddi yoksunluk belirtilerini yatıştırmaya yarar. Avrupa’nın pek çok yerinde ve Amerika'da sigarayı bırakmak için uzun süredir kullanılan Bupropion (Zyban) isimli depresyon ilacı, Türkiye’de de son zamanlarda kullanılmaya başlandı. Bu ilaç, sigara bırakıldığında ortaya çıkan huzursuzluk, sinirlilik, gerginlik, konsantre olamama, uykusuzluk ve iştah artışı gibi ‘depresif belirtileri ‘azaltır. Yeniden sigaraya başlamanın en önemli nedeni, bu belirtilerdir ve Bupropion kullanan kişilerin uzun vadede yeniden sigaraya başlama riski, kullanmayanların yarısı kadardır. Bupropion, birçok depresyon ilacının aksine, uyku ve iştah artışı ya da cinsel isteksizlik gibi yan etkilere neden olmamaktadır. Hipnoz olmaya yatkın kişiler ise bu metottan büyük yarar gö¬rebilir. Hipnozla sigaradan soğumak ve sigaraya karşı iradeyi güçlendirmek mümkündür.

SİGARA İLE İLGİLİ BAZI ÇARPICI GERÇEKLER

> Her gün dünyada 5.000 çocuk sigaraya başlamaktadır.
> Sigara içmeyi bir kez deneyen 4 kişiden 3 tanesi sigara tiryakisi olmaktadır.
> Dünyada her yıl 4 milyon insan sigaradan hayatını kaybetmektedir.
> Türkiye'de her yıl 100.000 kişi erken yaşlarda sigara nedeniyle hayatını kaybetmektedir.
> Sigaranın yol açtığı ölümler; trafik, terör, iş kazaları vb. tüm ölümlerin toplamından beş kat daha fazladır.
> Günde bir paket sigara içilen evlerde çocuklar 5 sigara içmiş gibi zehirlenmektedirler.
> Sigara içen ailelerin bebeklerinin düşük kiloda ve erken doğduğu kaydedilmiştir. Bu bebekler aynı zamanda diğer bebeklere göre daha çok ağlamakta ve daha az uyumaktadırlar. Anne ve babası sigara içen çocukların astım hastalığına yakalanma riskleri 1.5 kat, solunum yolu hastalıklarına yakalanma riskleri 2 kat daha fazladır, bu çocuklar yılda 30-80 adete yakın miktarda sigarayı farkında olmadan içmektedirler.
> Annesi hamilelik sırasında sigara içen çocukların, aniden ölme riskleri 2 kat daha fazladır. Eğer anne ve baba sigara içiyorsa, çocukların sigara içme ihtimali anne ve babası içmeyenlere göre üç kat daha fazladır. Sigara içen çocuklarda daha sık akciğer hastalıkları görülmektedir. Gençlik yıllarında içilen sigara, akciğerlerde kalıcı hasarlara ve genetik değişikliklere neden olmaktadır.
> Pilotlarda sigara kullanımı üzerine yapılan bir araştırmaya göre, uçuştan bir saat önce bir sigara içen pilotun, görme alanında ve renk algılama yeteneğinde %20 oranında azalma olmaktadır. Bu nedenle pilotlar gibi sürücülerin de sigara kullanmaması gerektiği belirtilmektedir.
> Dünya Sağlık Örgütü'nün (WH0) verdiği rakamlara göre, dünyada her 13 saniyede bir kişi sigara yüzünden hayatını kaybetmektedir.
> İçilen her, sigara yaşamdan 5.5 dakika çalmaktadır.
> Sigara içenler, içmeyenlere göre, daha çok sırt ve eklem ağrısı çeker.
> Ağır derecede sigara içenler, sözlü anlatım sırasında hafızalarını toparlamada güçlük çekerler.
> Sigara içilen ortamda maruz kalınan duman, pasif içicilerden çok çocukları ve hamile kadınları etkiler.
> Pasif sigara içiciliği, ileriki yaşlarda akciğer kanserlerinin en önemli nedenlerinden biridir.
> Çevresel sigara dumanı, herkes için tehlikelidir.
> Türkiye'de her yıl 10.000 insan, kendi sigara içmediği halde, yanında sigara içildiği için hayatını kaybetmektedir.
> Sigara, her nefeste 50.000 hücrenin ölümüne sebep olur.
> Sigara dumanı içinde 4.000' den fazla zehirli madde bulunmaktadır.
> Boya sökücü aseton, akü yapımında kullanılan kadmiyum, roket yakıtı metanol, çakmak gazı bütan, temizlik maddesi amonyak, fare zehiri arsenik, öldürücü zehir hidrojen siyanür, naftalin, bu 4000 maddeden sadece birkaç tanesidir. Nikotin ise sigarada bulunan bağımlılıktan sorumlu ana maddedir.

Hastaların Sigara ile İlgili En Çok Sorduğu Sorular ve Cevapları:

1. Çok stres altındayım ve sigara beni rahatlatıyor.
Cevap: Vücudunuz nikotin bağımlısı olduğu için nikotin aldığınızda kendinizi rahatlamış olarak hissediyorsunuz. Fakat gerçekte nikotin bir uyarıcı olup, geçici olarak kalp hızı, nabız ve adrenalin salgısını arttırmaktadır. Sigarayı bıraktıktan 1-2 hafta sonra birçok hastamız kendini daha az sinirli hissetmektedir. Sakinleşmenin en iyi yollarından biri gevşeme egzersizleridir.

Gergin olduğunuzda ya da sıkıldığınızda sigara içmek yerine aşağıdakileri yapabilirsiniz:

> İyi hissetmenizi sağlayacak bir şey düşünün.
> Omuzlarınızı gevşetin. Ağzınızı kapatın. Yavaş yavaş ve alabildiğiniz kadar derin nefes alın.
> Omuzlarınızı gevşek tutmaya devam edin.
> Dört’e kadar sayarken nefesinizi tutun.
> Yavaşça nefes verin, akciğerlerdeki bütün havanın boşalmasını sağlayın.
> Bu basamakları yavaşça 5 kez tekrar edin.
> Şu andan itibaren bu egzersizi her gün en az bir kez yapın. Sigarayı bıraktığınızda daha fazla yapın.

2. Sigara beni uyararak, işimde daha verimli çalışmamı sağlıyor.
Cevap: Sigaranın bırakılmasını takiben konsantrasyon bozukluğu bir süre olabilir fakat bu kısa sürelidir. Zamanla kanınızda aşırı olarak bulunan karbon monoksit, oksijenle yer değiştireceğinden vücut ve beyin fonksiyonlarınızın daha iyi çalıştığını göreceksiniz.

3. Ben zararı olamayacak şekilde az sigara içiyorum.
Cevap: Sigarayı azaltmak kesmek için iyi bir başlangıçtır, fakat her seviyede sigara içimi hastalıklara yakalanma riskini arttırmaktadır ve bazı hastalarımız bu dönemde nikotin seviyesini devam ettirebilmek için daha hızlı ve daha derin olarak sigara dumanını içlerine doğru çekmektedirler. En iyisi sigarayı tamamen kesmektir.

4. Ben sadece zararsız olan düşük katran ve nikotin miktarı içeren sigara içiyorum.
Cevap: Düşük katran içeren sigaralar yine de zararlı maddeleri içermektedir. Birçok hastamız yeterli nikotin seviyesi sağlamak için daha sık ve derin içe çekmeler şeklinde bu sigaraları kullanmaktadır. Sonunda bir şey değişmemektedir. Karbon monoksit alımı da bu tip sigaraya değiştikten sonra sıklıkla artmaktadır.

5. Sigarayı bırakmak için yeterli iradeye sahip değilim.
Cevap: Bazıları için sigarayı bırakmanın gerçekten zor olduğunu biliyoruz. Her yıl çok sayıda tiryaki sigarayı bırakmaktadır. Bazen başarılı olmak için birden fazla girişim gerekebilir. Değişik metotları denemeniz de bazen faydalı olabilir. Ben size bu konuda her turlu desteği vermeye hazırım.

6. Daha önce bırakmayı deneyip başarısız oldum.
Cevap: Bırakmayı tekrar denemelisiniz. Tekrar denemekten asla vazgeçmemelisiniz. Sigarayı bırakanların bazıları ancak tekrarlayan bırakma denemelerinden sonra başarılı olabilmektedirler. Bu konuda cesur olunması gereklidir. Bıraktıktan sonra içilecek birkaç sigara bırakma isteğinizi söndürmemelidir.

7. Sigarayı bırakırsam kilo almaktan korkuyorum.
Cevap: Herkes sigarayı bıraktığında kilo almamaktadır. Ortalama kilo alımı 3-5 kilo civarındadır. Bu sırada diyet yapmayın, sigarayı tamamen bıraktıktan sonra bunun için yeterli zamanınız olacaktır. Egzersizin yoksunluk belirtileri ve kilo için etkili bir yol olduğunu biliyoruz. Yüksek kalorili ara öğünlerden kaçınınız, havuç veya meyveler bu konuda iyi tercihlerdir. Sigaranın yol açtığı riskler az miktarda kilo alımından çok daha önemlidir. Egzersiz, kilo almayı önlemede ve stresle mücadelede önemlidir. Hangi çeşit egzersiz en iyisi derseniz ben yürümek derim. 45 dakika içinde 2-3 km. kadar yürümek; yüzmek, bisiklete binmek, jogging, aerobik yapmak gibi egzersizleri başlangıçta an az 10 dakika, sonra 20 dakika ve sonra 30 dakika şeklinde arttırarak haftada en az 3 kez yapın.

8. En iyisi birdenbire mi veya azaltarak uzun bir zaman sürecinde mi bırakmaktır ?
Cevap: Hiçbir zaman en iyisi yoktur. Fakat birçok tiryaki sigarayı birdenbire daha kolay bıraktıklarını söylemektedir.

9. Sigarayı bırakmama rağmen niye şimdi daha çok öksürüyorum ?
Cevap: Yaklaşık olarak sigarayı bırakanların %20’si bıraktıktan sonra daha fazla öksürdüklerini belirtmektedirler. Bu geçici olup, akciğerlerin balgamı temizleme kabiliyetindeki gelişmeyi göstermektedir.

10. Ben şimdi sigara içmiyorum, fakat bazen tek tük sigara içebilir miyim ?
Cevap: Hayır. Birçoklarında nikotin bağımlılığı hızla tekrar geri gelmektedir. Kendinizi tekrar bağımlı hale getirmeyin.

11. Sigarayı bıraktığımda zararlı etkilerinden kurtulabilir miyim ?
Cevap: Evet. Sigarayı bıraktığınızda aşağıdaki faydalı etkiler meydana gelmektedir:

> 20 dakikada; Kan basıncı, nabız ve ateş normale dönmektedir.
> 8 saatte; Vücudunuz kendi kendini tamire başlamaktadır. Karbon monoksit miktarı normale gelmekte, oksijen seviyesi normale yükselmektedir.
> 24 saatte; Kalp krizi geçirme şansı azalmaktadır.
> 48 saatte; Sinir uçları tekrar büyümeye başlamakta, tat ve koku hissi gelişmektedir.
> 72 saatte; Bronşlar gevşemekte, akciğer kapasitesi artmakta ve solunum daha kolay hale gelmektedir.
> 2 hafta - 3 ay; Dolaşım düzelir, yürüme rahat hale gelir, ve akciğer fonksiyonları %30 kadar artar.
> 1 - 9 ay; Akciğerlerdeki titrek tüyler büyür ve akciğeri temizleme kabiliyetleri artarak enfeksiyonlar azalır. Öksürük, sinüslerdeki dolgunluk ve geniz akıntısı, nefes darlığı azalır, vücudunuzun enerjisi artar.
> 5 yıl; Akciğer kanserinden olan ölümlerde %50 azalma olmaktadır. Kalp krizi geçirme riski hiç içmeyenlerin seviyesine inmektedir.
> 10 yıl; Akciğer kanserinden ölme riski hiç içmeyenlerin seviyesine inmektedir. Diğer organ kanserlerine yakalanma şansı da aynı zamanda düşmektedir.

12. Nikotin içeren sakızlara karşı bağımlılık olabilir mi ?
Cevap: Bu sakızları 3-6 aydan fazla kullanan küçük bir grup hastada bağımlılık meydana gelmektedir. Birçok hasta bu sakızların miktarını bir zorlukla karşılaşmadan tedrici olarak azaltarak kesebilmektedir. Nikotin tek başına sigaradan çok daha az zararlıdır.

13. Yakınlarıma sigarayı bıraktığımı söyleyeyim mi ?
Cevap: Evet. Şimdi başlayarak, eğer yapabilirseniz, sigarayı bırakmada tanıdığınız insanlardan yardım isteyin. Birçoğu size yardımcı olacaktır. Onlar sizin sigarasız daha iyi olacağınızı biliyorlar. Daha da iyisi sigara içiciler bile sigarayı bıraktığınız için size saygı duyacaklar ve kendileri de yapmak isteyecekler.

Aşağıdaki mektup sigarayı bırakmak için en fazla yardım etmesini isteyeceğiniz kişi için.

Sevgili............
Sigarayı bırakmak için yardımına ihtiyacım var. Doktorum sigarayı bırakmak isteyen birine arkadaşları ve ailesinin büyük yardımları olacağı görüşünde. Benim için yapabileceğin bazı şeyler:

1 - Olumlu ol. Bana sigarayı bıraktığım için mutlu olduğunu söyle.
2 - Sigarayı bıraktıktan sonraki birkaç günde huysuz ya da aksi olursam lütfen bana tahammül et.
3 - Zaman zaman işlerin nasıl gittiğini sor.
4 - Beni ödüllendir ve öv. Ödüller fazla pahalı olmasın.
5 - Bana ters davranma. Sigarayı görmemek ve kokusunu duymamak yeterince zor. Eğer benim yanımda sigara içer veya bana sigara teklif edersen bu kötü olur.
6 - Kusuruma bakma anlamaya çalış.
7 - Eğer vazgeçmeye kalkarsam engelle.

Sigarayı bırakmada bana yardımcı olduğun için teşekkür ederim. Bunun benim için anlamı büyük. İçten sevgilerle.

14. Sigarayı bıraktığımda karşılaşacağım yoksunluk belirtileri nelerdir ?
Cevap: Bazı hastalarımız çok az veya hiçbir belirti ile karşılaşmazlar. Bu belirtilerin çoğu geçici olup, kolaylıkla bahşedilebilmektedir. Sigara içme arzunuz olduğunda aşağıdakileri deneyin:

> Geciktirin.
> Derin nefes alın.
> Su için.
> Dikkatinizi farklı yöne çekecek bir şeyler yapın.

SİGARAYI BIRAKMAK İÇİN ÖNERİLER

> Kendinize inanın ve güvenin. Sigarayı bırakabileceğinize inanın. Hayatınızda daha önce başardığınız zor işleri düşünün. Sigarayı da bırakabileceğiniz düşünün.
> Bu listeyi okuduktan sonra, önerileri kendinize uyarlayın ve sigarayı bırakmak için kendi planınızı yapın.
> Sigarayı bırakma sebeplerinizi ve bırakmakla kazanacaklarınızı yazın:
Örnek: daha uzun yaşamak, kendinizi daha iyi hissetmek, para biriktirmek, daha iyi kokmak. Sigara içen herkes bunun zararlarını bilir ve bırakmak ister, siz bunu yazılı hale getirin ve her gün okuyun.
> Ailenizden ve arkadaşlarınızdan sigarayı bırakma kararınızı desteklemelerini isteyin. Size yardımcı olmalarını ama kesinlikle sizi suçlamamaları gerektiğini söyleyin. Sigarayı bıraktığınız ilk günlerde zorlanacağınızı ve size anlayış göstermelerini rica edin.
> Sigarayı bırakmak için doktorunuz ile bir gün belirleyin. Bugünün yeni hayatınız için bir başlangıç olduğunu düşünün.
> Kendinize bir egzersiz programı belirleyin. Spor yaparken sigara içmek aklınıza gelmeyecektir, üstelik sigara verimli egzersiz yapmanızı engelleyecektir. Spor yapmak stresinizi azaltacak ve sigaranın vücudunuz yıllarca yaptığı zararı tamir etmesine yardımcı olacaktır. Haftada 3-4 kere, 30-40 dakika spor yapın. Spor yapmak için özel bir spor salonuna kayıt yaptırmanız şart değil. İş yerinize servis veya arabanız yerine yürüyerek gidip dönün, açık alanda yürüyün.
> Her gün 3-5 dakika nefes egzersizi yapın. Gözlerinizi kapatın. Burnunuzdan derin nefes alın, nefesinizi birkaç saniye tutun ve çok yavaş bir şekilde ağzınızdan verin. Nefes egzersizini yaparken, her seferinde daha temiz ve daha rahat nefes aldığınızı göreceksiniz.
> Birisi size sigara ikram ederse reddedin, kullanmıyorum diyin. Bu sizin kendinize olan güveninizi artıracaktır.
> Pek çok sigara tiryakisi, sigarayı yavaş yavaş bırakamayacağını ancak bir seferde bırakabileceğini düşünür. Hangi metodun size daha uygun olduğuna karar verin.
> Sigarayı bırakmak isteyen bir arkadaşınız daha varsa bunu yapmak daha kolay olacaktır. Birbirinizi teşvik edici konuşmalar yapın.
> Diş hekimine gidip dişlerinizi temizleterek sigara lekelerinden kurtulun. Dişlerinizin bu şekilde ne kadar güzel gözüktüğüne dikkat edin ve onları öyle tutmayı hedefleyin.
> Sigarayı bıraktıktan sonra kendinize bir ödül verin.
> Çok fazla su için. Su her anlamda vücudunuz için faydalıdır. Ne yazık ki, pek çok kişi yeterince su içmez. Vücudunuzdan nikotinin ve diğer zararlı kimyasal maddelerin atılmasına yardımcı olacaktır. Sigaranın verdiği zararları düzeltecektir. Ayrıca, yemek yeme isteğinizi de azaltacaktır.
> Sigarayı en çok ne zaman istediğinizi düşünün, canınız sıkkın olduğunda, yemekten sonra, işten eve gelince, içki içerken vb. Sigara içmek yerine hoşunuza giden başka bir şey yapın.
> Elinizdeki ve ağzınızdaki boşluk hissini gidermek için bir şey bulun, örneğin: su için, sakız çiğneyin, leblebi yiyin, anahtarlık, tespih, kalem gibi bir şeyle oynayın.
> Sigarayı bırakma konusunda düşüncelerinizi yazın. Bunu her gün okuyun.
> Yanınızda sizin için çok önemli birisinin resmini taşıyın, bir kağıda sigarayı bırakacağıma söz veriyorum diye yazın, canınız her sigara istediğinde bu resme ve nota bakın.
> Evde, iş yerinde ve çevrenizde temiz, taze, sigarasız bir ortam oluşturun. Kendiniz için çiçekler alın.
> Sigarayı bıraktıktan sonraki ilk birkaç gün kütüphane, müze, tiyatro, ibadethane gibi sigara içilmesine izin verilmeyen yerlerde mümkün olduğunca çok vakit geçirin.
> Bol su ve meyve suyu için. (Ama kafein içeren meşrubat¬ta sakının)
> Alkol ve kahve gibi sigara ile bağlantı kurduğunuz içeceklerden sakının
> Canınız sigara istediğinde, bir sigara yakmak yerine hislerinizi bir günlüğe yazın. Bu günlüğü her zaman yanınızda taşıyın.
> Evinizdeki bütün sigaralardan kurtulun. Küllük, çakmak ve kibritlerinizden kurtulun.
> Elbiselerinizin ceplerinde, dolaplarda ya da arabanızda sigara arayın ve onlardan kurtulun.
> İş yerinizdeki bütün sigaralardan, kül tablalarından ve çakmaklarınızdan kurtulduğunuzdan emin olun.
> Kendinize iyi davranın. Beğendiğiniz bir yemek yiyin. Bir film seyredin. Uzun bir duş alın. Kafanızı sigaradan uzaklaştıracak şeyler yapın.
> Arkadaşlarınıza, ailenize ve iş arkadaşlarınıza sigarayı bıraktığınızı söyleyin.
> Sigarayı bırakma nedenlerinizi tekrar düşünün. Sigarayı bırakmanıza kim yardım edecek? Sigarayı bırakmakla kendinizi nasıl ödüllendireceksiniz? Sigara içmek yerine ne yapacaksınız ?

TÜM BUNLARA RAĞMEN BIRAKMAK İSTEMEYENLERE TAVSİYELER

Tüm zararlarına rağmen sigara içme isteğiniz varsa ya da bırakmayı düşünmüyorsanız en azından aşağıdaki konularda kişisel duyarlılığınızı gösteriniz;

> Sigara içmeyenlerin temiz hava soluma haklarına saygı gösteriniz. Unutmayınız ki, "temiz hava soluma özgürlüğü, her zaman sigara içme özgürlüğünden önce gelir"
> Lütfen çocuklarımıza ve gençlerimize olumsuz model oluşturmayınız. Geleceğimiz beyni ve bedeni sağlıklı olan nesillere emanet etmek zorundayız. Özellikle sağlık personeli, eğitimci, idareci, sporcu ya da medyatik kişiliği olan bir birey iseniz üzerinizdeki sorumluluğun lütfen bilincinde olunuz. Elinizdeki gençleri etkileme ve sürükleyebilme gücünüzü olumlu yönde kullanınız.
> Bir anne ya da baba iseniz hayattaki en önemli görevinizin annelik ya da babalık olduğunu sakın unutmayınız. Topluma bir birey yetiştirmenin ne denli önemli bir meslek olduğunu hep hatırlayınız. Başka hiçbir meslek küçük bir çocuğu şekillendirmek kadar önemli olamaz.
> Asla çocuklarınızın önünde sigara kullanmayınız, çocuklarınıza sigara satın aldırmayınız, onlardan sigaranızı getirmelerini istemeyiniz. Unutmayınız ki bu, çocuğunuzun sigara paketi ile ilk tanışması olabilir.
> Çocuklarınız ya da çevrenizdeki diğer çocuklar ya da gençler, sigara içmenizi taklit ettiğinde onlara kızmadan önce tekrar düşününüz. Çünkü çocuklarımızın nasihatlere değil doğru davranışlar gözlemlemeye ihtiyaçları vardır.
> Sağlığınızın değerini, sigaraya bağlı bir hastalığa yakalanmadan önce keşfetmeniz ve sigarayı bırakmanız dileğiyle..."