Koroner Baypas Cerrahisi

Koroner baypas nedir ?

Baypas ameliyatı kalp damarlarınızda ciddi daralma veya tıkanıklıklar olması durumunda kalbe giden kan akımını arttırmak için yapılan bir ameliyattır. Kalp damarlarındaki tıkanıklık ateroskleroz (damar sertliği) nedeni ile oluşur.

Ameliyat vücudun başka bir bölgesinden alınan damarların tıkanıklık bölgesinin ilerisinde bir yere yerleştirilmesinden oluşur. Eni konan damarlar tıkanıklık bölgesini “baypas” ederek kalbe kan taşır. Tıkalı damar sayısına göre baypas yapılan damar sayısı değişebilir.

Baypas yapılacak damarlar ameliyat öncesi yapılan koroner anjiografi ile belirlenir. Koroner anjigrafi bir anlamda kalbin kan akımının haritasını belirler.

Baypas ameliyatı için nasıl hazırlanırım ?

Ameliyat öncesi doktor ve ameliyat olmuş hastalar ile konuşmanız nelerle karşılaşacağınızı bilmenizi ve endişenizin azalmasını sağlayacaktır.

Doktorunuzla ameliyat öncesi kendi kanınızın saklanması ve ameliyat sırasında kendi kanınızın kullanılmasını konuşabilirsiniz.

Ameliyat ve sonrası dönem için bakımınızı planlayın. Dinlenmek için zaman ayırın ve gündelik işlerinizde yardımcı olacak birilerini bulun.

Doktorunuzun verdiği talimatlara uyun. Ameliyat öncesindeki akşam duş alın ve hafif bir şeyler yiyin. Gece 24’ten sonra herhangi bir şey yemeyin.

Enfeksiyonu önlemek için bacaklarınız, kasıklarınız ve göğüsünüz operasyon öncesi traş edilecektir.

Ameliyat öncesi hafif bir sakinleştirici ilaç alacaksınız.

Baypas sırasında ne yapılır ?


Baypas ameliyatı bir ekip tarafından yapılır. Gerekli baypas sayısına göre ameliyat 2-6 saat arası sürer. Kalbin ortaya çıkarılması için cerrah göğüskemiğinin orta yerinden bir kesi yapar. Gerekli durumda bacaktan bir kesi ile baypas sırasında kullanılacak toplar damarlar alınabilir. Ameliyat sırasında sıklıkla göğüs duvarındaki “internal mammarian arter” denen atar damar kullanılır. Baypaslar yapılmadan önce kalp akciğer makinasına bağlanacaksınız ve bu makine kan dolaşımını sağlarken operasyon yapılacak.

Eğer baypas için toplar damar kullanılacaksa damarın bir ucu aort damarına (tüm vücuda kan taşıyan ana damar) diğer ucu tıkalı damarın aşağı bölgesine dikilir. Internal mammarian arter kullanılacaksa alt ucu göğüs duvarından serbestleştirilir ve koroner damardaki darlığın alt bölgesine yerleştirilir. Her iki durumda da kalbiniz yapılan baypas damarları üzerinden gerekli kan akımını alacaktır.

Ameliyat bittiğinde göğüs duvarınız özel teller ile kapatılıp cildiniz normal ameliyat dikişleri ile dikilecektir.

Eğer tıkalı damar kalbin ön yüzünde ise cerrah göğüs kafesinizi bütün olarak açmadan küçük bir delikten ameliyatınızı yapabilir. Bu tür ameliyatlarda göğüs kafesi tamamen açılmaz ve iyileşme daha hızlı olur fakat bir çok hasta bu ameliyat için uygun değildir. Doktorunuza bu tekniğin size uygunluğu konusunda danışın.

Ameliyat sonrası ne olur ?

Ameliyat sonrası yoğun bakıma alınacaksınız. Durumunuza göre 1 gece veya daha uzun süre yoğun bakımda kalacaksınız. Bu süre içerisinde kalp ritmi ve tansiyonuz sürekli olarak takip edilecek.

Ameliyat sonrası akciğerlerde enfeksiyon ve diğer komplikasyonları engellemek için solunum terapisi alacaksınız. Hemşire veya solunum terapisti 2-3 saatte bir size yardımcı olacaktır. İhtiyacınız olursa ağrı kesici isteyiniz.

Tedavinizde şunlara dikkat edin:

> Derin nefes alma egzersizleri
> Göğüs duvarınıza bir yastık bastırarak öksürme
> Sırta vurularak yapılan balgam sökme egzersizlerine
> Düzenli olarak ayaklarınızı hareket etttirme ve bu sayede toplar damarınızda pıhtı oluşumunun engellenmesi

Yoğun bakımda iken vücudunuza bazı borular ve teller bağlı olabilir:

> Ağzınızda veya burnunuzda akciğerlerinize giden ve suni solunum aygıtına bağlı olan bir tüp olabilir.
> Burnunuzdan midenize giden ince bir tüp ile midede biriken ve size rahatsızlık verecek doğal salgılar boşaltılacaktır.
> İdrar sondası
> Kolunuzda veya boynunuzda damardan sıvı, ilaç ve besleme yapmak için kateterler olabilir.
> Göğüs duvarınızda birikebilecek kanı boşaltmak için tüpler
> Kan basıncınızı yakından izlemek için el bileğinizdeki atar damarda bir kateter
> Geçici kalp piline bağlı bir tel

Bağlı tüpler ve kablolar ihtiyacınız ortadan kalktığından çıkarılacaktır.

Ameliyat sonrası güçlenmeniz ve hareketlenmeniz için fizik tedavi alacaksınız. Göğüs duvarınıza zarar vermeden kollarınızı nasıl hareket ettireceğinizi öğreneceksiniz. Eve döndüğünüzde yağsız, tuzsuz ve sebze ağırlıklı bir diyet konusunda bilgilendirileceksiniz.

Ameliyatın riskleri nelerdir ?

Vücuda yapılan her işlem veya ameliyatta bir irsk söz konusudur. Bazı riskler aşağıda sıralanmıştır. Doktorunuzla hangi risklerin sizi ilgilendirdiğini konuşun.

> Genel anestezide her zaman bir risk söz konusudur. Riskleri doktorunuzla tartışın.
> Özellikle akciğer enfeksiyonu problem olabilmektedir.
> Ameliyat sonrası ciddi kanama tekrar operasyonu gerektirebilir
> Baypas damarları tekrar tıkanabilir.
> Ameliyat sırasında ve sonrasında düşük oranda felç riski vardır..
> Ameliyt sonrası ritm problemleri olabilir fakat tedavi ile baskılanır.

Ameliyat sonrası neler yapabilirim ?

Doktorunuz tarafından önerilen tüm tedavi ve ilaçları alın. Ek olarak:

> Yeterince istirahat edin. Gün içerisinde iki dinlenme periyodu planlayın.
> Arkadaş ve akraba ziyaretleri size moral verecektir fakat bunları dinlenmenizi bozmayacak şekilde kısa tutun.
> Derin nefes alma ve relaksasyon tekniklerini öğrenin.
> Duygularınız hakkında konuşun.
> Kilonuz fazla ise yavaş kilo veriniz.
> Tuz,kolesterol ve yağdan fakir bir diyet ile beslenin.
> Her sabah tartılın 2 kilodan fazla bir değişikliği doktorunuza bildirin.
> Doktorunuzun önerdiği egzersiz programını uygulayın.
> Uzun süre hareketsizliğe bağlı olarak kabızlık sık görülür, ilaç veya lifli gıdalar, bitkisel çaylar içebilirsiniz (Sinameki).
> Ameliyat sonrası bacağınızdan damar alındı ise doktorunuz varis çorabı giymenizi önerecektir. Çorabı giymeden bacağınızı pudralamanız çorabı daha rahat giyme ve çıkarmayı sağlar.

Nekahat dönemi boyunca neler yapabilirim ?

> Doktorunuzun önerdiği aktiviteleri yapın
> Duş alırken halsiz hissediyorsanız birinin yardımını isteyin. Gerekirse plastik bir sandalyeye oturarak duş alın.
> Duş ve banyoda aşırı sıcak sudan kaçının, sıcak su kan dolaşımınızı etkileyip baygınlık hissine neden olabilir
> Başlangıçta 5kg’dan ağır yükleri kaldırmayın
> Doktorunuz izin verdiği zamandan önce araba kullanma, yerleri temizleme, ve kollarınıza yük bindirecek aktivitelerden kaçının
> Doktorunuz izin verene kadar cinsel ilişkiden kaçının
> Doktorunuza alkol alıp alamayacağınızı sorun

Hangi durumda doktorunuzu aramalısınız ?

Aşağıdaki durumlarda doktorunuzu arayın:

> Ateşiniz olması
> Nefes darlığı
> Şiddeti artan göğüs ağrısı