Adres
Medicana Bahçelievler Hastanesi
Bahçelievler Merkez, Eski Londra Asfaltı No:2, 34180 Bakırköy/İstanbul
Karotid arter hastalığı karotid damarlarının daralma ve tıkanmasına neden olan hastalıktır. Karotid arterler boynun her iki tarafındaki geniş atardamarlardır (şah damarı). Bu damarlar beyin ve gözlere kan taşır. Bu damarlardaki daralma veya tıkanma sersemlik, bayılma, kısmi körlük, el ve ayaklarda uyuşukluk yapabilir. Tıkalı bir karotid arter felç veya ölüme neden olabilir.
Carotid hastalığında neden genellikle aterosklerozdur. Damar sertliği olarak da bilinen ateroskleroz da damar duvarı içerisinde plak birikimi olur. Plak kan hücreleri, nedbe dokusu, kolesterol ve diğer yağlı maddelerden oluşur.
Plak birikimi arterleri daraltır ve kan akımını yavaşlatır. Plak yırtılabilir ve bu bölgede pıhtı oluşabilir. Oluşan pıhtı darlığı daha fazla arttırabilir veya küçük pıhtı parçaları koparak beyin damarlarını tıkar ve felç oluşturabilir.
Karotid arter hastalığı olan çoğu hastanın yakınması yoktur. Şikayetler var ise felç riski artmaktadır.
En sık şikayet geçici iskemik ataktır (TIA). TIA’da geçici olarak beynin bir bölgesindeki kan akımı azalır ve kısmi körlük, uyuşukluk, uyuşmalar, el ve ayakta güçsüzlükler oluşur. TIA genelde 30 dakikadan kısa sürer. TIA geçirmiş hastaların felç geçirme olasılığı artar.
TIA’dan farklı olarak felç’de bayne giden kan akımı azaldığında beyin fonksiyon kaybı gerçekleşir. İnme’de el ve ayakta güçsüzlük, görme, konuşmada değişiklik ve kişilik değişiklikleri görülür.
Doktorunuza geçici görme kaybı veya el ayakta tutmama gibi şikayetleriniz olup olmadığını söylemelisiniz. Şikayetiniz olmasa bile rutin bir fizik muayene karotid arter hastalığını belirlemede yeterli olabilir. Doktorunuz steteskop ile boynunuzu dinlediğinde darlık var ise bir üfürüm duyabilir.
Aşağıdaki tetkikler teşhis için yapılabilir:
Ultrason görüntüleme: Karotid arterdeki daralmayı ve kan akımına engeli gösterecek ultrason görüntüleme yöntemi
Serebral Anjiografi: Damardaki darlığın ne kadar olduğunu ve tam olarak yerini gösteren anjiografi yöntemi.
BT inceleme: Bilgisayarlı tomografide (BT) X ışınları ile beyin görüntülenir ve inme olup olmadığı araştırılır.
Damarınızda belirli bir oranda tıkanıklık var ve şikayetiniz yok ise genellikle ilaç tedavisi yeterli olacaktır. Doktorunuz kan sulandırıcı ilaçlar önerecektir. Aspirin, Clopidrogrel (Plavix) ve Warfarin (Kumadin) bu guruba örnek ilaçlardır. Günde bir alınan aspirin en sık öenrilen tedavidir. İlaç yanında darlığınız ciddi ise ameliyattan da yarar görebilirsiniz.
Şikayetleriniz var ve karotid damarınızdaki daralma %70’ten az ise serebral anjiyografiye ihtiyacınız vardır. Bu test sonucunda başka problemler görülmez ise aspirin tedavisine başlayacaksınız. Anjiografide damar içerisindeki plak düzensiz ise pıhtı oluşma ve inme riski nedeni ile doktorunuz ameliyat önerecektir.
Şikayetleriniz var ve darlığınız %70 üzerinde ise ameliyata ihtiyacınız vardır. Ameliyat “Karotid Endarterektomi” olarak adlandırılır ve damarın açılarak darlık yapan plağın çıkarılmasından oluşur.
Karotid anjioplasti ve stetntleme işlemi sınırlı sayıda merkezde yapılabilmekte ve ucunda balon olan bir tel ile darlığın giderilerek o bölgeye bir metal kafes konmasını içermektedir. İşlem lokal anestezi ile kasıktan yerleştirilen bir kateter aracılığı ile yapılmaktadır. Karotid anjiyoplasti ve stent işlemi son yıllarda gelişmekte ve oldukça iyi sonuçlar alınmaktadır fakat ülkemizdeki merkezlerin sayısı sınırlıdır.
Karotid arter hastalığı tamamen ortadan kaldırılamaz fakat kontrol edilebilir. Tedavide amaç tıkanıklıkta artışın ve inmenin engellenmesidir. Ameliyat ve aspirin inme riskini azaltır fakat ortadan kaldırmaz.
Doktorunuzun verdiği tedavi ve önerilere uyun
Aşağıdaki durumlarda doktorunuzu arayın:
> Geçici kökrlük veya görme problemleri
> El veya ayakta güçsüzlük
> Konuşmada güçsüzlük
Hastalrın çoğunda ateroskleroz hastalığın nedenidir. Aterosklerozu aşağıdakilere dikkat ederek engelleyebilirsiniz:
Aşağıdaki durumlarda doktorunuzu arayın:
> Yağ ve kolesterolü düşük yiyecekler tüketin
> Kilolu iseniz kilo verin
> Doktorunuzun önerisine uygun olarak egzersiz yapın
> Tansiyonunuz yüksek ise düşürün
> Kesinlikle sigara içmeyin
> Hayatınızdaki stresi azaltın
> Kan şekeriniz yüksek ise ayarlayın
> Şeker hastası iseniz ilaçlarınızı alın, doktorunuzun diyet ve egzersiz önerilerini yerine getirin
Medicana Bahçelievler Hastanesi
Bahçelievler Merkez, Eski Londra Asfaltı No:2, 34180 Bakırköy/İstanbul