Kardiyojenik Şok

Kardiyojenik şok nedir ?

Şok vücudun organ ve dokularının yeteri kadar kanlanamaması durumudur. Şok ani kan kaybı, allerjik reaksiyonlar ve kalp yetersizliğinde görülebilir. Kalbin pompa yetersizliğine bağlı olarak vücuda yeterli kan pompalanamaması durumuna “kardiyojenik şok” denir. Kardiyojenik şoktaki hastanın tedavisi acilen başlatılmalıdır. Tedavi edilmediği takdirde kardiyojenik şok ölümcül bir durumdur.

Nasıl oluşur ?

Şokun en sık sebebi kalp krizi sonrasında gelişen kalbin pompa yetersizliğidir. Kalbe giden kan damarlarında tıkanıklık oluştuğunda kalp kası zayıflar ve vücuda yeterli kan pompalayamaz. Bazı durumlarda tıkalı damar kalbin küçük bir bölümünü besler ve kalp hasar görmesine rağmen yeterli kan pompalar. Kalbin ana damarlarından biri tıkandığında kalbin önemli bir bölümü kanlanmaz. Eğer kalbin %40’lık bir bölümü yeterli kanlanamaz ise kalbin pompa fonksiyonu bozulur ve kardiyojenik şok ortaya çıkar.

Belirtileri nelerdir ?

Hasta genelde göğüste hissettiği ciddi ağrı ile doktora gelir. Kardiyojenik şok’un belirtileri hemen görülebilir veya birkaç saat içerisinde gelişebilir. Şok’un ana bulgusu düşük kan basıncıdır. Hastalarda aynı zamanda aşağıdaki bulgular eşlik eder:

> Terleme
> Soluk cilt
> Soğuk el ve ayaklar
> Azalmış idrar çıkışı
> Bulantı
> Yüzeysel ve hızlı nefes

Nasıl tedavi edilir ?

Kardiyojenik şoktaki hastaların en iyi tedavi için koroner yoğun bakım ünitesine alınması gereklidir. Bu ünitelerdeki ekip hastanın tansiyonunu, nabzını, kan biyokimyasındaki değişiklikleri, kalbin ne kadar kan pompalayabildiğini yakından izleyebilmektedir. Başlangıçta kalbin daha iyi kasılmasını sağlayacak ve kan basıncını yükseltecek ilaçlar verilir.

Bu tedaviler kardiyojenik şoku geriletmeye yeterli olmayabilir. Kalp kasının pompa fonksiyonuna yardımcı olacak intraaortik balon pompası (IABP) gibi araçlar kullanılır. IABP kan basıncını arttırır, kalbe ve diğer organlara giden kan miktarını arttırır ve kalbin iş yükünü azaltır.

IABP kardiyojenik şok için kesin çözüm değildir. IABP birkaç gün için hastanın durumunu iyileştirir ve diğer tedavilerin uygulanması için zaman kazandırır.

Kardiyojenik şok için en iyi tedavi zarar görmüş kalp bölgesine kan akımının tekrar sağlanmasıdır. Bu işlem kalıcı hasar oluşmadan hızlıca yapılmalıdır. Koroner damarlardaki pıhtıyı eritecek ilaçların verilmesi bile etki etmek için uzun zamana alabilir. Acil koroner anjiyoplasti ve bazı durumlarda koroner baypas ameliyatı en iyi sonuçları sağlamaktadır.

Kardiyojenik şok tedavisinin sonuçları nelerdir ?

En iyi durumlarda bile kardiyojenik şoktaki hastaların ancak %50’si yaşayabilmektedir. Yaşlı, genel durumu çok kötü, eşlik eden hastalıkları olan hastalarda iyileşme şansı daha düşüktür. Bazı durumlarda iyileşen hastalarda fiziksel ve mental kalıcı hasarlar oluşmaktadır. Kalıcı hasralar hasta, aile ve arkadaşlarında ciddi stres oluşturmaktadır.