Adres
Medicana Bahçelievler Hastanesi
Bahçelievler Merkez, Eski Londra Asfaltı No:2, 34180 Bakırköy/İstanbul
Derin ventrombozu (DVT) bacaklardaki derin toplar damarlardaki pıhtı oluşumudur. Bu damarlarda oluşan pıhtı kopup akciğerlere giderek damarları tıkayıp ölüme neden olabilir.
DVT bacaklardaki toplardamarlarda kan akımı yavaşladığı veya pıhtılaşmaya yatkınlık oluşturan sebeplar nedeni ile oluşabilir. Uzun süre yatalak kaldığınızda (örenğin ameliyat sırası ve sonrasında) uzun süre hareketsiz oturduğunuzda (uzun uçuşlarda) toplardamarlardaki kan akımı yavaşlar ve pıhtı oluşur. Büyük travmalar, hastalıklar veya bazı ilaçlar pıhtılaşmaya yatkınlığı arttırabilir. Derin ven trombozu riski aşağıdaki durumlarda artmaktadır:
> Uzun süreli hareketsiz oturma
> Yatalak kalma
> Ortopedik ameliyatlar
> Kalça veya ayak kırıkları
> Pelvis ameliyatları
> İnme sonrası
> Konjestif kalp yetersizliği
> Bacaklarda varisler
> Bazı kanser türleri
Sigara içimi pıhtı oluşma riskini arttırmaktadır.
DVT geçiren hastaların yarısında büyük damarlardan biri pıhtı ile tıkanmadığı sürece şikayet olmaz. Pıhtı nedeni ile kan akımı kesildiğinde belirtiler şunlardır:
> Baldırda, bilek, ayaklarda şişme
> Bacakta ısı artışı
> Kızarıklık
> Bacakta ağrı
> Gece krampları
> Bacak ve parmaklarda cildin mor bir renk alması
Doktorunuz daha önceki hastalıklarınız ve şikayetleriniz detaylı olarak dinleyecek ve muayenenizi yapacak. Bazen pıhtılı alan baldırda el ile hissedilebilir. Bacaklarınızın çapları karşılaştırma için ölçülebilir.
Teşhisi netleştirmek için aşağıdaki testlere ihtiyaç duyulabilir:
> IPG (impedance plethysmography): El veya ayaktaki toplar damar fonksiyonunu ölçer. Teknisyen işlem sırasında ayak veya el çevrenize tansiyon manşonu yerleştirecek ve damarların ne kadar hızlı boşaldığını ölçecektir.
> Duplex Ultrason: Ultrason ve doppler prensipleri ile damarlar incelenir. Alınan görüntülerde pıhtı ve kan akımları görüntülenir.
> Kontrast Venografi: Diğer testler kesin sonuç vermediği zaman kullanılır. Toplar damar içerisine boya verilir ve görüntüler X ışınlar aracılığı ile alınır ve darlıklar saptanır.
Damarlardaki pıhtılar günümüzde gelişmekte olan BT/BT anjiografi teknikleri ilede görüntülenebilmektedir.
Tedavi hedefleri şunlardır:
> Daha fazla pıhtı oluşumunun engellenmesi
> Pıhtının neden olacağı komplikasyonların engellenmesi
> Pıhtının erimesi için zaman tanıma
> Yeni pıhtı oluşumunun engellenmesi
Antikoagulan denen kan sulandırıcılar DVT tedavisinde kullanılmaktadır. Bu ialçların kullanımı çok dikkat gerektirir çünkü fazla alındığında vücudun çeşitli yerlerinden kanama yapabilirler. Heparin, deltaparin, enoxaparin ve tinzaparin bu gurubun örnek ilaçlarıdır. Tedaviniz sırasında düzenli aralıklarla kanın ne kadar sulandığını kontrol eden testler yapılacak.
Doktorunuz aynı zamanda yatarak istirahatinizi önerecektir. Yatak istirahati pıhtı oluşumuna neden olabilir gibi bir düşünce ile ititraz edebilirsiniz fakat kan sulandırıcılar aldığınız için yeni pıhtı oluşmayacak ve mevcut pıhtılarda akciğerlerinize atılmayacaktır.
Tedaviniz hastahanede başlar ve kanınız yeterli sulandığında ilaçlarınızı evde kullanmak üzere taburcu edilebilirsiniz. Heparin ve benzeri ilaçarı kendi kendinize özel enjektörü ile yapabilirsiniz veya bir hemşire evde yapabilir. Kan sulandırıcı iğneler ile tedavinize başlandıktan sonra ağızdan alınan warfarin (Kumadin) ile tedavinize devam edilecektir.
Kumadin alırken sık aralıklarla kanınızın ne kadar sulandığı ile ilgili kan testleri yaptırmanız gerekebilir (PT-INR).
Kan sulandırıcıları 6 ay veya doktorunuzun belirleyeceği bir süre boyunca almanız gerekir. Eğer pıhtılaşmaya yatkınlık oluşturan bir hastalığınız var ise bu ilaçları ömür boyu kullanmanız gerekecektir.
Antikoagülan kullanıyor iseniz:
> Her gün aynı zamanda ve doktorunuzun önerdiği dozda ilaç alın
> Kanınızın ne kadar sulandığını görmek için sık aralıklar ile kan testi yaptırmalısınız.
> Uyarıcı bir kolye veya bilezik takarak kullandığınız ilaçları oraya yazabilirsiniz.
> Herhangi bir ilaç almadan doktorunuz ile görüşün. Bir çok ilaç ve antibiyotikler antikoagülanlar ile etkileşime girer
> Diğer doktorlarınıza antikoaülan ilaç kullandığınız söyleyin
> Doktorunuz önemrmedi ise aspirin kullanmayın
Antikoagülan kullanırken aşağıdaki durumlar ile karşılaşırsanız doktorunuzu arayınız:
> Baygınlık
> Sersemlik
> Ciddi baş ağrısı
> Ciddi karın ağrısı
> Artan halsizlik
> Kırmızı veya kahverengi idrar
> Sık olan ve her hangi bir travma sonucu olmayan vücut çürükleri
> Kesiler sonrası kanamanız uzun süre durmuyor ise
> Öksürük ile kan gelmesi durumunda
> Vücudun herhangi bir yerinden olan beklenmedik kanama
Daha önce DVT geçirdi iseniz veya DVT için risk faktörleriniz var ise şunlara dikkat edin:
> Uzun süre hareketsiz oyurmaktan kaçının. Seyahat ederken bacaklarınızı sık sık hareket ettirin. Mümkünse kısa yürüyüşler yapın.
> Otururken bacak bacak üzerine atmayın
> Düzenli egzersiz yapın
> Sağlıklı bir kiloda kalın
> Hareketsiz kalmanız gereken durumlarda kullanabileceğiniz antiembolik çoraplar ve nasıl giyileceği konusunda doktorunuza danışın
> Yatakta iken ayaklarınızı yüksekte tutun böylece kan dolaşımı kolaylaşır
> Bacak egzersizleri kan göllenmesini engeller. Eğer büyük bir ameliyat geçirdi iseniz ameliyat sonrası biran önce yürümeye başlayın.
> Eğer yürüyemeyecekseniz birinin bacaklarınıza masaj yapması veya hareket ettirmesi konusunda doktorunuz ile görüşün. Eğer DVT’yi yeni geçiriyorsanız masajdan kaçının, masaj pıhtıların kopmasına neden olabilir.
> Ameliyatınız önceden planlandı ise cerrah ile koruyucu ne yapabileceğinizi konuşun
Sigarayı bırakın, sigara pıhtı oluşma riskini arttırır.
Medicana Bahçelievler Hastanesi
Bahçelievler Merkez, Eski Londra Asfaltı No:2, 34180 Bakırköy/İstanbul