Aort vücuda kalpten kanı taşıyan en büyük damardır. Aort disseksiyonu aort duvarında çeşitli sebeplerle oluşan yırtılma ve duvar içerisinde kan sızması ile oluşur. Aort duvarı 3 tabakadan oluşur ve bazı durumlarda en içteki tabaka yırtılır. Yüksek basınçlı kan bu yırtıktan geçerek orta tabakaya ulaşır ve aortun iç ve dış tabakalarını birbirinden ayırır. Damar duvarındaki bu ayrılma sonucu aort damarı çatlayıp hastanın ölümüne neden olabilir.
Aort disseksiyonu travma ile oluşabilir fakat en yaygın nedenleri şunlardır:
> Uzun süreli kontrolsüz hipertansiyon
> Doğuştan var olan yumuşak doku hastalıkları ( Marfan sendromu, Ehler Danlos Sendromu gibi)
> Atheroskleroz
Uzun dönemde hipertansiyon aort damarının genişlemesine neden olur ve aort damarının duvarı zayıflar. Genişleyen damar duvarına kan basıcının uyguladığı stres artar ve duvar yırtılır.
Doğumsal olarak aort damar duvarında genişlemeye neden hastalıklar nadir olmakla birlikte şunlardır: Marfan sendromu, Turner sendromu, Ehler-Danlos sendromu. Bu üç hastalıkta da aort duvarı zayıflar ve disseksiyon oluşarak ani ölüm riski oluşturur.
Şu belirtiler olabilir:
> Aniden gelişen, göğüs ortasında, karında veya sırtta şiddetli ağrıları
> Halsizlik ve baygınlık hissi, terleme
> Nefes darlığı
Doktorunuz değerlendirmesi ve hastalıktan şüphe etmesi en önemli basamaktır. Aşağıdaki testleri teşhisi destekler:
> Akciğer filmi
> Elektrokardiyogram
> Bilgisayarlı tomografi (BT)
> Manyetik rezonans görüntüleme (MRI)
> Anjiyografi
> Ekokardiyografik inceleme
> Kan testleri
Aort disseksiyonu ciddi hayati tehlike oluşturan acil bir durumdur. Teşhis konur konmaz hasta yoğun bakıma alınır ve tedavisi başlanır. Tedavi seçeneği disseksiyonun aortun hangi bölgesinde yerleştiğine göre değişir. Bazı durumlarda ameliyat gerekmeden sakinleştirici ilaçlar ve tansiyonunuzu düşürecek ilaçlar ile tedaviniz yapılabilir. Diğer durumlarda acilen ameliyat edilmeniz ve aort damarının yırtılan bölümünün sentetik damar ile değiştirilmesi gerekir. Gerekli olduğu durumlarda beraberinde kalp kapak değişikliği ve baypas ameliyatı da yapılabilir.
Başarılı tıbbi veya cerrahi tedavi ile sonuçlar yüz güldürücüdür ve normal yaşamınıza devam edebilirsiniz.
> Hipertansiyonunuz var ise çok iyi kontrol edilmeli, kan basıncınız sizin günlük işlerinizi yapabilecek, baş dönmesi ve baygınlık gibi sıkıntılara neden olmayacak seviyelere kadar düşürülmelidir.
> Kesinlikle sigara içmeyi bırakmalısınız !!!!
> Kilolu iseniz kilo verin ve sonrasında kilo almayın.
> Sağlıklı bir diyet ile beslenin (tuzsuz, düşük kolesterol ve yağ, yüksek sebze ve lif )
> Doktorunuzun önerdiği egzersiz programını uygulayın.
> Stresinizi azaltıp rahatlama tekniklerini öğrenip uygulayın.
En iyi önleme yolu yüksek tansiyonunuzun çok iyi kontrol edilmesidir. Marfan ve diğer hastalarda “Beta Bloker” denen ilaçlar aort disseksiyonunu engellemede önemlidir.